05/07-09-2013 Botney Cut Experience V
De Botney Cut Experience is voor stoere mannen (en vrouwen). Weer en wind, ruig, ongewassenheid, littekens vergelijken. Tijdens deze vijfde tocht was het daarom wel even wennen. We voeren donderdagavond namelijk uit onder tropische condities, met zonnebril op en in T-shirt gekleed. Er waren zelfs enkele korte broeken aan dek. We waren de haven nog niet uit of de eerste biertjes werden open getrokken. De stemming zat er direct goed in. We maakten gebruik van het resterende licht en zagen wat sterntjes en een jagende jager sp. Ook leuk was een leucistische Kokmeeuw (nee het was niet Henkie de Stormmeeuw). Er werd ondertussen nog even snel een pelagisch bosje opgezet.
Opvallend was de doortrek van vlinders: tientallen Kleine Vossen en Klein Koolwitjes (zelfs in het donker zagen we nog een Kleine Vos rond de boot fladderen). Volgend jaar maar eens een pelagische vlinderstruik op het voordek zetten! Ook andere insecten deden het schip aan in grote getalen. Opwinding toen er plots een schietmot op Rob Koelman’s hoofd zat.
Ondertussen had de Dageraad crew een bak vol vers gerookte makrelen voor ons klaargezet. Heerlijk met een biertje erbij.
Rob had ook zijn batdetector meegenomen en als snel nadat het donker was pikte hij een vleermuis op. Die zal zich wel tegoed hebben gedaan aan de vele insecten rond de boot. De soortnaam van de vleermuis moet nog even vastgesteld worden aan de hand van analyse van de opname. Aangezien we de lichtvervuiling van de kust achter ons lieten konden we genieten van een prachtige sterrenhemel alvorens te gaan slapen.
De volgende ochtend stonden we in de ochtendschemering al aan dek. Het begon meteen veelbelovend. We hadden direct een staartje Noordse Stormvogels achter het schip hangen, nog voordat het chummen begonnen was. Een adult lichte Kleine Jager deed een poging om een zangvogel uit te lucht te snaaien maar het verdwaalde vogeltje bleek nog wel wat in zijn mars te hebben. De jager gaf het maar op. Al om 7:15 hadden we de eerste Grauwe Pijl te pakken. Ook konden we rap de eerste Zeekoet noteren. Ondertussen werden er in de kantine gebakken eitjes geserveerd. Na deze goede start viel het tegen dat we, bij de Botney Cut aangekomen, door een dichte mistbank werden opgeslokt. Onze bij elkaar gechumde stroom zeevogels loste op en gedurende een uur was het eng rustig op zee.
Toen we uiteindelijk de mist weer uit waren zagen we al snel een Grauwe Pijl op zee zitten. Gezien het rustige weer konden we de boot stilleggen en een flinke vlek visolie aanleggen. De Noordse Stormvogels vonden dit een briljant idee en deden zich te goed aan de walgelijke substantie. De Grauwe Pijl was echter verlegen. We hadden de rest van vandaag constant tientallen NoSto’s rond de boot. Ook kwamen we vijf ‘blauwe’ Noordse Stormvogels tegen die zich erg goed lieten zien. Na een uurtje tevergeefs bij de olievlek op stofjes gewacht te hebben voeren we verder. Scholekster was een goede open zee soort. Ook enkele bontjes kwamen een kijkje nemen.
We zagen geregeld zangvogels. Wat Tapuiten en piepers, een Gele Kwik en wat spul dat niet te determineren was. Erg leuk was dat twee Fitissen gretig gebruik maakten van het pelagische bosje en zich tegoed deden aan de insecten daarin en op het dek. Ook een Graspieper ging even in het bosje zitten. Soms landden de zangertjes ook elders aan dek maar ze bleven vliegerig.
Tijdens het varen troffen we meerdere malen kleine groepjes Grauwe Pijlen die gezellig tussen de Genten, NoSto’s en Drieteenmeeuwen dobberden. Het zal wel aan het rustige weer gelegen hebben dat we ze vaak zagen zwemmen. Zonder wind kost het ze misschien te veel moeite in de lucht te blijven. Dat zitten op zee maakt ze moeilijker op te merken dan wanneer ze vliegen. Het feit dat we er toch zo veel tegenkwamen doet vermoeden dat er een link aantal in het gebied rondhing. Het was dan met twintig stuks ook de op één na beste tocht voor deze soort (alleen tijdens de eerste Botney Cut Experience hadden we er meer). De pijlen hielden veelal afstand, ondanks dat onze boot een aanzienlijke vislucht verspreidde.
Terwijl we bij een zeevogeltapijtje stil lagen lukte het om in korte tijd drie Noordse Stormvogels te vangen en te ringen. Toen we later een dode vogel zagen drijven (met er omheen wat hongerige NoSto’s) vreesden we dat het een van de vogels misschien te veel was geworden. Echter, toen we het lijkje uit het water schepte bleek het een adulte Drieteenmeeuw te zijn (uitgemergeld en vol met mijten). Het dier was nog kakelvers. Ondanks dat er al wat NoSto’s verlekkerd naar zaten te kijken was het beest nog niet beschadigd. De meeuw en de mijten zullen een mooi plekje in een museum krijgen.
Inmiddels hadden we ook langdurig vier Grauwe Pijlen in de slipstream achter de boot. Ze lieten zich prachtig bekijken en vlogen soms dicht langs, maar toch durfden ze niet echt dicht achter de boot te komen. Ondanks dit laffe gedrag deden de Grauwe Pijlen stoer tegenover de andere zeevogels, zelfs tegenover Grote Mantelmeeuwen staan ze hun mannetje. Het is een grappig gezicht om ze tussen de andere vogels te zien duiken, eerst even over het water dribbelend om snelheid op te bouwen voor ze kopje onder gaan. Ten opzichte van NoSto’s en Grote Mantelmeeuwen hebben ze het voordeel dat ze onder water kunnen zwemmen en zo bij het afzinkende chum kunnen.
De eerste Grote Jager die we vandaag zagen was zwaar in de rui. Het zag er niet uit. We kregen er in totaal negen te zien, tot groot ongenoegen van de meeuwenwolk achter de boot. Zelfs Grote Mantelmeeuwen kregen een ongenadig pak slaag.
In de middag kwam er een fraaie intermediaire juveniele Kleinste Jager tot twee keer toe dicht langs de boot gevlogen. De vogel ging na wat geroofd te hebben op zee zitten. We seinden de schipper in en al snel meerden we aan naast de jager. Zo konden we de vogel even mooi op het water zien zitten, voordat hij weer op de wieken ging (en zich nog even mooi op korte afstand in vlucht liet bestuderen).
Na een stevige stamppot genuttigd te hebben was er nog een uurtje licht over. Dit bleek een heel rijk uurtje. We zagen vooral veel Kleine Jagers. Kleine Jager was met 31 stuks goed vertegenwoordig deze tocht. De helft hiervan zagen we ‘s avonds. Erg speciaal was een 2e zomer type vogel die zich ook nog eens goed liet zien. Iets waar we natuurlijk juist met rustige condities op hoopten was het zien van zeezoogdieren. Echter, we moesten het vandaag doen met een enkele Bruinvis. Na deze lange dag zat de gaarheid er aardig in en een hoop mensen doken vroeg maar tevreden in hun kooi. Zaterdag werden we wakker in de haven van Lauwersoog. Helaas, het zat er al weer op. Nog zo’n 365 nachtjes slapen en we mogen weer!
Ben Wielstra
Lijst met waargenomen soorten op 6 september:
soort | totaal |
Smient | 21 |
Wintertaling | 1 |
Zwarte Zee-eend | 6 |
Noordse Stormvogel licht | 242 |
Noordse Stormvogel donker | 5 |
Grauwe Pijlstormvogel | 20 |
Jan-van-Gent | 166 |
Scholekster | 1 |
Bontbekplevier | 1 |
Bonte Strandloper | 13 |
Watersnip | 4 |
Grote Jager adult | 8 |
Grote Jager 1e kj | 1 |
Kleine Jager 1e kj | 20 |
Kleine Jager (sub)ad licht | 6 |
Kleine Jager (sub)ad donker | 5 |
Kleinste Jager | 1 |
jager spec | 2 |
Kokmeeuw | 11 |
Stormmeeuw | 4 |
Grote Mantelmeeuw | 173 |
Kleine Mantelmeeuw | 51 |
Dwergmeeuw | 12 |
Drieteenmeeuw | 147 |
Grote Stern | 4 |
Visdief | 23 |
Noordse Stern | 3 |
Zeekoet | 185 |
Graspieper | 1 |
Boompieper | 8 |
Gele Kwikstaart | 1 |
Tapuit | 4 |
Fitis | 2 |
Phyllo spec. | 1 |
zangvogel spec. | 2 |
Bruinvis | 1 |