Pterodroma

Zo’n zestig mensen hadden zich ‘s ochtends vroeg verzameld om met de Hendrik Karssen een tocht over de Noordzee te maken. Het was nog even wachten op laatste mensen die met de veerboot vanaf Texel kwamen. Tijdens het wachten werden twee Zwarte Roodstaarten ontdekt op een gebouw in de haven. Om 8:45 uur vertrokken we voor een tocht die eerst langs de kust van Texel zou voeren en daarna een stuk de Noordzee op. Het was een mooie herfstdag, vrij zonnig met een kalme westenwind.

Bij het verlaten van de haven passeerden we een groepje van 20 Steenlopers. Tijdens de passage van het Marsdiep vlogen kleine groepjes Grauwe Ganzen en Rotganzen langs. Op de Razende Bol voerde een enorme groep Bonte Strandlopers formatievluchten uit, naar schatting zo’n 10.000 vogels, die vooral zichtbaar waren als een af en toe wit oplichtende wolk. We passeerden de eerste Zeekoeten en twee Roodkeelduikers vlogen over naar noord.

Eenmaal op de Noordzee trakteerde Wouter Teunissen, de chum master van dienst, de vogels op zijn geheime recept. Al gauw hing er een club van ruim 400 meeuwen achter de boot, vooral juveniele Zilvermeeuwen. In de groep waren een paar opvallend witkoppige vogels aanwezig. Het bleek te gaan om een jonge Geelpootmeeuw en een jonge Pontische Meeuw. Al gauw hingen er ook Jan-van-Genten achter de boot, en eenmaal iets verder uit de kust ook de eerste Drieteenmeeuwen, vooral volwassen vogels. Enkele groepjes Dwergmeeuwen trokken zuidwaarts, af en toe vergezeld door een Grote Stern of Visdief. Regelmatig vlogen Zwarte Zee-eenden en Eiders voor de boot op.

 

In het weekend was de wind naar west gedraaid na een lange periode van soms vrij harde oostenwind. Wellicht ontbrak het hierdoor aan aanvoer van zeevogels in de Noordzee. We zagen tweemaal een Grote Jager vrij onverstoorbaar naar zuidwest vliegen, verder bleef het qua zeevogels rustig. Het waren wel uitstekende omstandigheden om mooie vluchtplaatjes te maken van de vele vogels die achter en naast de boot hingen.

 

We waren inmiddels richting noordoost tot aan de hoogte van de noordpunt van Texel gevaren. Hiervandaan gingen we westwaarts, de Noordzee op. We waren zo’n 12 kilometer uit de kust toen ineens een zangertje met de boot meevloog. Het bleek om een Tjiftjaf te gaan die wel op de boot wilde landen, maar dit na een aantal pogingen toch niet aandurfde. Op dit deel van het traject, dus wat verder uit de kust, zagen we regelmatig kleine groepjes Zeekoeten op zee dobberen. Aandachtig speuren leverde uiteindelijk een aantal van ruim 250 Zeekoeten op. Vanaf het achterdek werd ook nog een Alk ontdekt.

 

Het was inmiddels middag toen er ineens consternatie aan boord was. Een Grauwe Pijlstormvogel was de boot ongemerkt genaderd en streed met de Zilvermeeuwen om het visafval dat nog steeds over boord werd gegooid. De boot werd stilgelegd en de vogel liet zich een half uur lang fenomenaal zien. Af en toe vloog ie een rondje om het schip. Regelmatig streek ie neer en dook onder water. Maar vaker dook de vogel op een Zilvermeeuw in een poging om voedsel af te pakken. Dit ging behoorlijk fel, en de meeuwen hadden hier weinig verweer tegen.
(Na bestudering van de foto’s bleek deze vogel wat oliebesmeuring of borst en keel te hebben.)
Tegelijkertijd kwam ook een Noordse Stormvogel even polshoogte nemen, en passeerde enkele malen op korte afstand.

Met een voldaan gevoel werd de resterende afstand tot Den Helder afgelegd. Onder de kust nam het aantal meeuwen fors toe, waaronder ook veel Grote Mantelmeeuwen. Er bleek nog wat trek van Graspiepers over zee te gaan en we passeerden enkele groepen Rotganzen. Rond half vijf meerden we weer aan in de haven.

Zie hier hoe de tocht werd vastgelegd door de zeetrektellers van telpost Hoornderslag, Texel.

Sjaak Schilperoort.

De lijst van waargenomen vogels, zoals geteld door Sjaak Schilperoort en Noël Aarts:

Grauwe Gans 25 (Marsdiep)
Rotgans 73 (meeste langs de kade)
Kuifeend 1
Eider 20
Zwarte Zee-eend 378
Roodkeelduiker 3
Noordse Stormvogel 1
Grauwe Pijlstormvogel 1
Fuut 1
Jan-van-Gent 12 (meeste 1kj)
Aalscholver 6
Torenvalk 1 (langs de dijk bij Den Helder)
Scholekster 26
Zilverplevier 20
Steenloper 20 (kade)
Bonte Strandloper 1300 Texel, pm 10000 Razende Bol
Drieteenmeeuw 22 (2 1kj, rest adult)
Kokmeeuw 118
Dwergmeeuw 25
Stormmeeuw 25
Grote Mantelmeeuw 64
Zilvermeeuw 654, waarvan 400 tijdens het chummen achter de boot
Pontische Meeuw 2 1e kj en 1 2e kj achter de boot
Geelpootmeeuw 2 1e kj achter de boot
Kleine Mantelmeeuw 148
Visdief 4
Grote Stern 8
Grote Jager 2 ZW
Zeekoet 264 (1-7 vogels bij elkaar, meeste op zo’n 10 km uit de kust)
Alk 1
Zwarte Kraai 6
Kauw 1
Graspieper 21 (zuid langs de kust)
Tjiftjaf 1 (12 km uit de kust langs de boot vliegend)
Grijze Zeehond 2 zwemmend + 5 op de Razende Bol
Gewone Zeehond 2 zwemmend, een grote groep op de Razende Bol